Ubiksy

Co to jest stres? Definicja

Stres obecny jest w życiu każdego z nas. W wielu przypadkach stanowi bodziec motywujący do działania, co niewątpliwie okazuje się być pożądanym zjawiskiem. Niestety, bardzo często może być on również źródłem narastającej frustracji oraz problemów zdrowotnych. Długotrwały stres niekorzystnie wpływa na psychikę oraz ogólną kondycję organizmu, dlatego też niewątpliwie należy z nim walczyć.

Zanim jednak podpowiemy, jak radzić sobie ze stresem, w pierwszej kolejności wyjaśnijmy, co to jest stres. Otóż można go zdefiniować jako reakcja organizmu na zewnętrzne bodźce, które wymagają szybkiej adaptacji do panujących obecnie warunków. Jest to niewątpliwie nieprzyjemne doświadczenie, które powoduje zarówno psychiczny, jak i fizyczny dyskomfort. Warto zaznaczyć, że to, czym jest stres, to proces produkcji tzw. hormonów stresu, który zachodzi w organizmie w momencie, gdy znajdujemy się w niekomfortowej sytuacji. Pełnią one funkcję mobilizującą wszystkie układy do tego, aby sobie z nią poradzić. Hormony te noszą nazwę noradrenaliny oraz adrenaliny oraz kortyzolu. Dwa pierwsze oddziałują na układ krążenia i mięśniowy, natomiast ostatni czyli kortyzol, wpływa m.in. na metabolizm tłuszczów, białek i aminokwasów, a także stężenie glukozy we krwi. Stężenie hormonów stresu w organizmie stale się zmienia, co jest jak najbardziej naturalnym zjawiskiem. Problem pojawia się dopiero w sytuacji, gdy ich wysoki poziom utrzymuje się w organizmie przez dłuższy czas. Wówczas doświadczany jest chroniczny stres, który negatywnie wpływa na stan psychiczny i fizyczny odczuwającej go osoby.

Jak rozumieć stres?

Stres można określić jako stan całego organizmu. Ze względu na fakt, że dotyka on wielu struktur i narządów, nie da się dokładnie zlokalizować miejsca jego występowania w ludzkim ciele. Ponadto, stres określa to, jak organizm człowieka interaguje z otoczeniem, w którym funkcjonuje.

Stres można rozumieć jako bodziec, reakcję na bodziec (stresor) oraz proces.

  • Stres jako bodziec. Bodziec (stresor) to czynnik, który wywołuje silne emocje i napięcie.
  • Stres jako reakcja. To reakcja fizjologiczna lub psychologiczna, która zachodzi w organizmie pod wpływem wydzielania hormonu stresu.
  • Stres jako proces. Terminem tym określa się relację pomiędzy jednostką a otoczeniem. Jest to rozłożone w czasie działanie i reagowanie na bodźce.

Dodatkowo, można wyróżnić także trzy typy reakcji na stres:

  • Dystres. Jest to reakcja pojawiająca się w związku z utrudnieniem, zagrożeniem lub brakiem możliwości zrealizowania ważnych zadań i osiągnięcia celów.
  • Eustres. To stres, który pozytywnie mobilizuje do działania.
  • Neustres. To bodziec, który przez daną jednostkę odbierany jest jako neutralny. W przypadku innych osób może prowadzić on do dystresu lub eustresu.

Warto zaznaczyć, że stres mobilizujący (eustres) pojawia się w sytuacji, kiedy trzeba szybko wykonać trudne zadanie. Jeżeli mowa jednak o dystresie, czyli stresie destruktywnym, to jest on najczęściej reakcją na problematyczną sytuację, której a danym momencie nie można rozwiązać lub taka, która w przypadku danej jednostki jest zbyt trudna i z jej punktu widzenia niemożliwa do wykonania.

Jakie są rodzaje stresu?

Stres to pojęcie, które kojarzone jest z konfliktem, przykrą sytuacją, nieszczęściem, chorobą. Każdemu człowiekowi w wielu sytuacjach towarzyszy stres. Rodzaje tej reakcji organizmu na stawiane mu żądania są dwa. Można rozróżnić takie rodzaje stresu, jak:

  • Stres psychiczny. Określany również jako stres emocjonalny, który może być wywoływany zarówno przez czynniki wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Prowadzi on do wzrostu napięcia emocjonalnego, czego efektem nierzadko są choroby psychosomatyczne oraz wyczerpanie.
  • Stres fizjologiczny. Stanowi reakcję organizmu na rozmaite czynniki uszkadzające. Mowa tu m.in. o zranieniu, przegrzaniu czy wyziębieniu.

Jak organizm reaguje na stres?

To, jak organizm reaguje na stres, jest uzależnione od stopnia nasilenia sytuacji stresowej. Wyróżniane są trzy fazy reakcji:

  • Reakcja alarmowa (faza szoku i faza przeciwdziałania szokowi). Jest to reakcja zaskoczenia i niepokoju, stanowiąca odpowiedź na konfrontację z sytuacją stresową. W tej fazie dochodzi do mobilizacji sił obronnych organizmu.
  • Studium przystosowania (odporności). W tym przypadku organizm uczy się radzić sobie ze stresem. Jeżeli zaadaptuje się do nowych warunków, wówczas wszystko powróci do normy.
  • Studium wyczerpania. Stres długotrwały przyczynia się do wyczerpania zasobów odpornościowych organizmu. W konsekwencji może prowadzić to do chorób psychosomatycznych, a w najgorszym wypadku nawet śmierci.

Co wywołuje stres? Czynniki

To, co powoduje stres, może mieć związek z rozmaitymi sytuacjami, w których się znajdujemy. Problem może dotyczyć bowiem wielu płaszczyzn życia. Zatem co wywołuje stres? Ze względu na zakres aktywności, wyróżnia się następujące formy stresu:

  • Codzienne problemy, trudne sytuacje życiowe,
  • Zmiany życiowe, np. rozwód, separacja, śmierć bliskiej osoby, ślub, narodziny dziecka, utrata pracy, podjęcie nowej pracy, kara więzienia,
  • Stres w pracy (nadmiar obowiązków, wypalenie zawodowe, konfliktowe sytuacje),
  • Stres organizacyjny (dotyczy osób, które działają w instytucjach i organizacjach),
  • Stres środowiskowy (zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura w środowisku pracy, brud, hałas),
  • Stres ekonomiczny (bezrobocie),
  • Stres psychologiczny (monotonia, przeciążenia, zagrożenia),
  • Stresory katastrofalne (zamachy terrorystyczne, wojna, katastrofy naturalne).

Choroby wywołane przez stres – jakie?

Przewlekły stres negatywnie wpływa na człowieka i przyczynia się do rozwoju rozmaitych problemów zdrowotnych. W tym miejscu nasuwa się pytanie – jakie choroby powoduje stres? Osoby, które przeżywają ciągły stres, są w znacznym stopniu narażone na:

  • Chorobę wieńcowa,
  • Zawał serca,
  • Wrzody żołądka,
  • Nerwicę,
  • Depresję,
  • Miażdżycę (prowadzi do udarów i zawałów),
  • Zaburzenia seksualne,
  • Otyłość,
  • Nowotwory,
  • Choroby skóry,
  • Choroby autoimmunologiczne.

Istnieją także inne choroby wywołane przez stres. Jeżeli chodzi o ekstremalnie silny stres, który towarzyszy takim wydarzeniom jak klęski żywiołowe czy wojna, to może pozostawiać on trwały ślad na ludzkiej psychice w postaci:

  • Zaburzeń snu,
  • Bezsenności,
  • Stresu pourazowego,
  • Nawracających wspomnień i traumy.

Stres może być wywoływany przez rozmaite czynniki. Osoby, którym towarzyszy stres przewlekły, uniemożliwiający normalne funkcjonowanie, powinny poszukać podłoża takiego stanu. Krótkotrwały stres nie stanowi bowiem zagrożenia. Skutki stresu długotrwałego mogą prowadzić jednak do wielu poważnych chorób. Dobrą informacją jest jednak to, że można z nim skutecznie walczyć, a tym samym wyeliminować choroby spowodowane stresem. Jeżeli zatem od dłuższego czasu towarzyszy Ci silne uczucie niepokoju spowodowane sytuacją, w jakiej się znajdujesz, skontaktuj się z nami. U nas uzyskasz wsparcie specjalisty i zniwelujesz skutki przewlekłego stresu, a tym samym znacząco poprawisz jakość swojego życia.

Jakie są objawy stresu? Wyjaśniamy

Sytuacje stresowe powodują szereg reakcji, które zachodzą w ludzkim organizmie. Nadnercza wydzielą więcej adrenaliny, wzrasta tętno, ciśnienie, a także poziom glukozy we krwi. Gula w gardle, pocenie się dłoni czy niemożność zebrania myśli – to uczucia, które niewątpliwie zna każdy. Jeśli chodzi o stres, objawy jakie daje mogą być naprawdę różne i zależą od indywidualnych predyspozycji osoby, której dotyczą. To, o czym niewątpliwie należy pamiętać, to fakt, aby ich nie lekceważyć. Jeżeli towarzyszą Ci napady stresu, to niewątpliwie znak, że powinieneś zwolnić i zatroszczyć się o siebie. Życie w ciągłym stresie osłabia Twój organizm, a co za tym idzie, zmniejsza jego odporność na choroby. Ataki stresu powinny skłonić Cię do zmiany trybu życia, nauczenia się technik relaksacyjnych, a nawet wizyty u psychoterapeuty. Jakie są objawy stresu i sygnały, które świadczą o tym, że z Twoim organizmem dzieje się coś niedobrego? Jeśli chodzi o silny stres, objawy jakie daje, możemy podzielić na 3 typy:

Fizyczne objawy stresu/ objawy somatyczne stresu. Zaliczamy do nich m.in.:

  • Bóle głowy,
  • Bóle żołądka,
  • Przyspieszone tętno,
  • Bóle serca (bóle w klatce piersiowej),
  • Mdłości ze stresu,
  • Wymioty ze stresu,
  • Zawroty głowy,
  • Zmęczenie,
  • Spocone dłonie,
  • Dzwonienie w uszach,
  • Napięcie mięśni,
  • Rozstrój żołądka,
  • Nadwaga lub niedowaga,
  • Zaparcia,
  • Biegunki,
  • Niestrawność,
  • Niechęć do współżycia,
  • Częste przeziębienia,
  • Wypadanie włosów,
  • Zwiększona częstotliwość oddawania moczu,
  • Nadkwaśność.

Tego typu fizjologiczne objawy stresu występują zarówno sporadycznie np. przed ważnym wydarzeniem, egzaminem czy prezentacją, ale również jako objawy przewlekłego stresu.

Psychologiczne objawy stresu/ emocjonalne objawy stresu.

  • Trudności z podejmowaniem decyzji,
  • Napad stresu (ataki paniki),
  • Problemy z koncentracją,
  • Utrata poczucia humoru,
  • Drażliwość, zły humor,
  • Niepokój i lęk,
  • Niska samoocena,
  • Wahania nastroju,
  • Poczucie samotności i izolacji,
  • Niezdolność do relaksu,
  • Bezradność,
  • Depresja.

Psychiczne skutki stresu doprowadzają do zaburzeń psychosomatycznych, zaburzeń lękowych czy epizodów depresyjnych. Co ciekawe, najbardziej charakterystycznym powikłaniem długotrwałego stresu jest wypalenie zawodowe.

Behawioralne objawy stresu.

  • Skłonności do nieprzemyślanych działań,
  • Kompulsywne jedzenie,
  • Nadużywanie alkoholu lub narkotyków,
  • Częste zmiany pracy,
  • Zbyt długi lub za krótki sen,
  • Wycofanie z relacji lub sytuacji społecznych,
  • Nerwowe zachowania (np. obgryzanie paznokci),
  • Izolowanie się od innych,
  • Tiki nerwowe.

Warto podkreślić, że objawy stresu są odmienne dla różnych osób. U części z nich będą dominowały objawy emocjonalne np. uczucie niepokoju, u innych fizyczne takie jak np. płytki oddech. Stres w przypadku niektórych będzie objawiał się spożywaniem ogromnej ilości kalorii. Warto nadmienić, że bez względu na to, jakie objawy stresu długotrwałego towarzyszą Tobie, powinieneś jak najszybciej zareagować. Jeżeli czujesz, że nie radzisz sobie z emocjami i odczuwasz ciągłe napięcie, skontaktuj się z naszą kliniką. U nas znajdziesz niezbędne wsparcie i uzyskasz szereg porad, jak obniżyć poziom stresu. Jeżeli zaobserwowałeś u siebie jakiekolwiek z powyższych objawów, które utrzymują się przez dłuższy czas, to znak, że może towarzyszyć Ci przewlekły stres. Leczenie tej przypadłości możesz podjąć u nas, do czego serdecznie zachęcamy.

Długotrwały stres – co to takiego?

Długotrwały stres, który określany jest również mianem stresu chronicznego lub przewlekłego, to słabo kontrolowana lub niekontrolowana reakcja organizmu na stresujący bodziec. Oznacza to, że Twój organizm pozostaje w stanie permanentnego pobudzenia fizjologicznego, ponieważ nie jest w stanie samodzielnie powrócić do równowagi psychicznej i fizycznej. Można powiedzieć, że „krzyczy” – nie radzę sobie ze stresem!

Przewlekły silny stres skutki ma poważne dla organizmu. Powoduje zmiany hormonalne, przede wszystkim nadmiernie wydziela glikokortykoidy, w tym kortyzol. To sprawia, że dochodzi do oporności receptorów na te hormony. Nadmiar utrzymujących się w organizmie związków ze stresem, z czasem zaczyna atakować własny układ odpornościowy, a także uszkadzać tkanki i narządy.

Problemy ze stresem negatywnie wpływają na zdrowie, prowadząc do zmian w pracy układu hormonalnego oraz nerwowego. Może spowodować rozwój takich chorób jak cukrzyca, choroby serca, nadciśnienie czy depresja.

Jak radzić sobie ze stresem? Oto kilka sposobów

Od dłuższego czasu doskwiera Ci przewlekły stres? Jak sobie radzić z jego objawami? Otóż przede wszystkim warto zaznaczyć, że sposoby radzenia sobie ze stresem głównie polegają na zmianie nastawienia psychicznego oraz rozładowaniu napięcia emocjonalnego. Poniżej przedstawiamy techniki, które ułatwią radzenie sobie ze stresem.

  • Zaakceptuj, że są sytuacje, na które nie masz wpływu i nie możesz ich kontrolować,
  • Zachowaj pozytywne nastawienie,
  • Odnajdź swój sposób na redukcję stresu,
  • Naucz się technik relaksacyjnych i regularnie je praktykuj
  • Zamiast agresji postaw na asertywność. Podkreślaj swoje opinie, przekonania i uczucia, a wystrzegaj się złości, bycia pasywnym lub defensywnym,
  • Zadbaj o swoją kondycję fizyczną, a dzięki temu organizm lepiej poradzi sobie ze stresem,
  • Stosują zdrową, dobrze zbilansowaną dietę,
  • Naucz się zarządzać czasem w sposób efektywny,
  • Spróbuj zachować codzienną rutynę. Wystrzegaj się natłoku zmian, które są stresogenne, a w zamiast nich wykonuj pewne czynności o stałych porach, co pozwoli Ci przywrócić ład i harmonię,
  • Ustalaj granice i naucz się odmawiać prośbom, które mogłyby wywołać u Ciebie nadmierną reakcję stresową.
  • Znajdź czas na relaks, przyjemności i hobby.
  • Odpoczywaj i zatroszcz się o regularny sen.
  • Nie spożywaj alkoholu i nie stosuj substancji psychoaktywnych,
  • Spędzaj czas z ludźmi, których lubisz. Szukaj wsparcia społecznego.
  • Rozmawiaj o swoich emocjach i obawach z osobami, którym ufasz.
  • Nie bój się prosić o pomoc. Jeżeli masz trudności z samodzielnym radzeniem sobie ze stresem, postaw na współpracę z psychoterapeutą. Dzięki temu nauczysz się w zdrowy sposób radzić sobie ze stresem.

Jeżeli wyżej przytoczone przykłady radzenia sobie ze stresem okażą się nieskuteczne, wówczas może okazać się, że powinieneś zwrócić się po pomoc do lekarza, który przepisze Ci coś na stres. W zależności od tego, jak poważny jest Twój stan, może zalecić on słabsze bądź silniejsze medykamenty. Leki na stres i nerwy pozwolą Ci uspokoić układ nerwowy, co z całą pewnością pozytywnie wpłynie na Twoje samopoczucie. Nawet, jeżeli zaczniesz stosować leki na przewlekły stres, pamiętaj o tym, aby nie rezygnować z psychoterapii. Jest to ważne przede wszystkim dlatego, że leki na silny stres działają wyłącznie na objawy, natomiast nie niwelują źródła problemu, który powoduje u Ciebie tak silne emocje. Podczas terapii, z pomocą psychoterapeuty, dotrzesz do niego i uzyskasz niezbędne wsparcie, aby się z nim uporać.

W naszej klinice znajdziesz terapeutę, który pomoże Ci w walce ze stresem. Podczas psychoterapii otrzymasz szereg wskazówek, które pozwolą Ci w zdrowy sposób panować nad jego objawami. Nie zwlekaj i umów się na wizytę online z naszym specjalistą. Wspólnie zadbamy o to, aby jakość Twojego życia wzrosła.

Jak zwiększyć odporność na stres?

Żeby zmniejszyć swoją podatność na stres, a tym samym uniknąć doświadczania wielu nieprzyjemnych objawów, które mu towarzyszą, warto podjąć działania, dzięki którym staniesz się bardziej odporny na czynniki stresogenne. Jest to kilka prostych zasad, które wzmocnią Twój organizm, a tym samym dodadzą mu siły w radzeniu sobie z sytuacjami stresowymi. Oto kilka porad:

  • Wysypiaj się,
  • Uprawiaj regularnie sport,
  • Dobrze się odżywiaj,
  • Nie przepracowuj się,
  • Każdego dnia sprawiaj sobie małe przyjemności.

Zatroszczenie się o swój układ nerwowy jest bardzo ważne, ponieważ pozwala zachować nie tylko zdrowie psychiczne, ale również fizyczne. Jeżeli znajdujesz się w sytuacji, która jest dla Ciebie stresująca, pamiętaj o tym, aby regularnie praktykować techniki relaksacyjne i dążyć do maksymalnego odciążenia swojego układu nerwowego. Jeśli od dłuższego czasu doświadczasz stresu i nie jesteś w stanie samodzielnie nad nim zapanować, nie zwlekaj i jak najszybciej skontaktuj się z psychoterapeutą, który udzieli Ci niezbędnego wsparcia. Jeśli będzie to niewystarczające, a spotkania z terapeutą nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, może okazać się, że konieczne będzie udanie się do lekarza i uzyskanie recepty na leki uspokajające. Pamiętaj jednak o tym, że rozpoczęcie farmakoterapii nie powinno być traktowane zamiennie z psychoterapią. Zarówno stosowanie medykamentów, jak i regularne rozmowy z psychologiem pozwolą Ci osiągnąć optymalne efekty i odzyskać spokój, równowagę emocjonalną, a tym samym również i zdrowie.

Jeżeli poszukujesz wysokiej klasy specjalisty w dziedzinie psychologii, to znajdziesz go u nas. Klinika Psychology for Life Changing zatrudnia sztab wykwalifikowanych psychologów oraz psychoterapeutów, którzy posiadają ogromne doświadczenie w pracy z osobami borykającymi się z przewlekłym stresem. Spotkania z naszymi specjalistami odbywają się w formie zdalnej, co stanowi spore udogodnienie i pozwala oszczędzić czas na dojazdach. U nas uzyskasz zrozumienie, empatię i pełne wsparcie. Pomożemy Ci zwalczyć stres, a także udzielimy niezbędnych wskazówek, które okażą się być przydatne w przyszłości. Nie zwlekaj. Jak najszybciej zadzwoń i umów się na spotkanie z naszym psychoterapeutą.

Polecane wpisy

Co to jest stres i jak sobie z nim radzić?
Witold Prymakowski